Značajna količina eksploziva ukradena iz fabrike u Beranama prodata je na crnom tržištu ne samo u Crnoj Gori već i u regionu, a, po svoj prilici, taj eksploziv je korišćen u obračunima organizovanih kriminalnih klanova, navedeno je u izvještaju Kancelarije Ujedinjenih nacija za drogu i kriminal (UNODC), naslovljenom „Izmjeriti organizovani kriminal na zapadnom Balkanu”.
Kako se navodi u izvještaju, crnogorske grupe transnacionalnog organizovanog kriminala, koje se uglavnom bave trgovinom kokainom od Latinske Amerike do Evrope, poznate su po nasilnim ratovima između bandi, uz pucnjave širom Evrope i opsežno nasilje u regionu.
– Na osnovu analize podataka o sudskim osudama članova tih grupa zaključuje se da su glavne zločinačke aktivnosti povezane sa organizovanim kriminalnim grupama u Crnoj Gori bile pranje novca, trgovina drogom i proizvodnja droge. Značaj trgovine heroinom opao je poslednjih godina – navodi se u izvještaju UNODC-a.
Istaknuto je da, ipak, podaci o zaplenama droge u Crnoj Gori pokazuju uzlazni trend, odnosno da su narkotici sve više dostupni.
– Većina vođa organizovanih kriminalnih grupa u zemlji umiješana je u kriminalne radnje povezane sa drogom. Postoje dvije glavne kategorije trgovine drogom koje su primijećene u zemlji – krijumčarenje preko teritorije Crne Gore i lokalna distribucija droge, te transkontinentalni šverc i šverc preko Balkanske rute – podvučeno je u izvještaju Kancelarije UN.
Navedeno je i da je bilo nekoliko slučajeva visokog profila koji uključuju crnogorske kriminalce u švercu vatrenog oružja.
– Na primjer, kriminalci iz Crne Gore bili su dio nekoliko međunarodnih grupa koje su organizovale krijumčarenje vatrenog oružja i eksploziva iz Bosne i Hercegovine, Francuske i Holandije, s namjerom da ih razmijene za drogu. Takođe, zabilježeni su slučajevi trgovine oružjem iz Belgije u Crnu Goru radi dalje prodaje na crno tržište. Postoji osnovano uvjerenje da je značajna količina eksploziva ukradena iz fabrike u Beranama, jednom od najvećih gradova na sjeveroistoku Crne Gore, na kraju prodata na crnom tržištu ne samo u zemlji već i u regionu. Tome u prilog idu i slučajevi u kojima je viđeno da su eksplozivne naprave postavljene na vozila ili drugu imovinu radi zastrašivanja članova suparničkih organizovanih kriminalnih grupa – navodi se u izvještaju Kancelarije UN za drogu i kriminal.
Takođe, upozorava se i da upotreba eura u Crnoj Gori kao valute čini crnogorsku državu atraktivnom lokacijom za pranje novca.
– Evidentni su pokazatelji da ilegalni prihod koji potiče iz organizovane kriminalne aktivnosti, poput trgovine cigaretama i kokainom, biva opran kroz privatizovane banke, to jest plasira se u dozvoljene finansijske tokove u Crnoj Gori. To se obično veže za sektore poput građevine, kupovine akcija preduzeća kojima se javno trguje i nekretnina – koje često nijesu registrovane pod tačnim imenom vlasnika. Iako je broj gonjenja za pranje novca uglavnom nizak, kao i kod drugih zemalja i teritorija, podaci pokazuju trend rasta – istaknuto je u izvještaju.
Što se tiče kokaina, kako se tvrdi, kriminalaci iz Crne Gore koji se bave švercom ove droge usko sarađuju sa organizovanim kriminalnim grupama iz Srbije i Hrvatske, a ponekad i sa članovima međunarodnih kriminalnih grupa.
– Jedna karakteristika crnogorskih grupa uključenih u trgovinu kokainom je bila visok stepen nasilja, što je rezultiralo brojnim ubistvima rivala (uključujući podmetanje bombi na automobile), kako u Crnoj Gori, tako i u inostranstvu poslednjih godina – navedeno je u izvještaju UNODC-a.
M.V.

---

Široko rasprostranjen šverc marihuane
Kako se navodi u izvještaju Kancelarije UN za drogu i kriminal, kada je u pitanju marihuana, laka dostupnost i zarada motivišu lokalne kriminalne grupe u Crnoj Gori da se bave švercom tog opijata.

– Većina takve droge koja je zaplijenjena u Crnoj Gori potiče iz Albanije. Obično se u ona krijumčari u Crnu Goru od Albanije do Podgorice, Nikšića ili Herceg Novog i često nadalje do Bosne i Hercegovine i Hrvatske – navedeno je u izvještaju Kancelarije UN.
Navedeno je i da poslednjih godina upotreba marihuane postaje dominantna u Crnoj Gori.